BỆNH NGUYÊN
Bệnh còi xương ở trẻ em là do cơ thể bị thiếu hụt Vitamin D làm ảnh hưởng đến qúa trình hấp thu và chuyển hóa canxi và photpho (vốn là những chất cần thiết cho sự phát triển của xương).
Bình thường, dưới da có sẵn các tiền Vitamin D3 là 7-dehydrocholesteron. Dưới tác dụng của tia tử ngoại và ánh sáng mặt trời, các tiền Vitamin D3 sẽ bị hoạt hóa từ tiền Vitamin thành Vitamin D. Ánh sáng mặt trời phải được trực tiếp chiếu lên da mới có tác dụng, nếu chiếu qua lần vải áo quần hoặc cửa kính thì sẽ mất tác dụng.
Trẻ ăn sữa bò và các chất bột ngũ cốc, đường, rau qua có lượng Vitamin D qúa thấp cũng rất dễ bị còi xương.

LÂM SÀNG
| Bình thường hay xuất hiện các triệu chứng vào cuối năm đầu hoặc đầu năm thứ hai.
| Nếu mẹ bị bệnh nhuyễn xương, trốn nắng, trẻ có thể mắc bệnh vào tháng thứ hai.
Thần kinh dễ bị kích thích, quấy khóc. Hay vã nhiều mồ hôi nhất là khi ngủ.
Các biểu hiện về xương: nhuyễn xương sọ, thóp rộng, lâu khép kín, bờ thóp mềm, có bướu định, bướu trán (trán dô); ở trẻ dưới 3 tháng sờ nắn sọ có cảm giác bóp bóng bàn.
Chuỗi hạt sườn, do ức gà, rãnh Harisson ở lồng ngực. Vòng cổ tay và vòng cổ chân, chân cong thành hình chữ X hoặc chữ 0. Gù, vẹo cột sống, khung chậu hẹp.. Mọc răng chậm. Giảm trương lực cơ, có nhẽo.
Chậm phát triển vận động như chậm biết lẫy, bò, ngồi, đi.

CHẨN ĐOÁN
Photpho máu giảm nhẹ, dưới 4mg/100ml, phosphataza kiểm tăng cao; nồng độ canxi có thể bình thường.

Thiếu máu nhưỢc sắc.
Trên X quang, các điểm cốt hóa xuất hiện chậm, các đầu xương dài, bè to, đường cốt hóa lõm, nham nhở, loãng xương.
Các yếu tố thuận lợi: đẻ non, sinh đôi, nuôi nhân tạo, tắc mật bẩm sinh.
ĐIỀU TRỊ
Vitamin D 4.000 đơn vị/ngày trong 4-8 tuần lễ. Trong trường hợp trẻ bị viêm phổi, ta chảy, cần tăng liều gấp đôi lên tới 5.000 – 10.000 đơn vị/ngày trong 1 tháng
Phối hợp thêm các vitamin khác:
Vitamin A 500 – 1.000 đơn vị/ngày. Vitamin B1 0,01 x 1 viên/ngày.
Vitamin C 0,10 x 1 viên/ngày. Muối canxi:
Cho thêm canxi ở dạng uống: Clorua canxi 10% – 10ml/ngày hoặc cốm canxi (1 thìa cà phê/ngày, tương đương với 1g).
Điều trị chỉnh hình ở các trường hợp biến dạng nặng, nhất là với các xuong dài.

DỰ PHÒNG

• Bú mę.
• Tắm nắng hàng ngày, để chân, tay, lưng, ngực, bụng trẻ lộ ra ngoài từ 10-15 phút, lúc mặt trời vừa lên.
• Cho thêm Vitamin D hàng ngày: 400 đơn vị/ngày, uống suốt trong 5 năm đầu, nhất là về mùa đông.